وقفه تنفسی هنگام خواب / تعريف، علائم، درمان
وقفه تنفسي هنگام خواب دورههاي توقف تنفس در طي خواب كه 10 ثانيه يا بيشتر طول ميكشد. اين اختلال در همه سنين ديده ميشود ولي در بزرگسالان بالاي 60 سال شايعتر است.

وقفه تنفسی هنگام خواب
وقفه تنفسي هنگام خواب دورههاي توقف تنفس در طي خواب كه 10 ثانيه يا بيشتر طول ميكشد. اين اختلال در همه سنين ديده ميشود ولي در بزرگسالان بالاي 60 سال شايعتر است.
علایم شایع وقفه تنفسی هنگام خواب چیست؟
- دورههاي طولاني قطع تنفس در طي خواب. وقفه تنفسي هنگام خواب توسط اطرافيان فرد قابل مشاهده است. مستندترين راه اثبات اين عارضه بررسي آن در يك آزمايشگاه خواب است.
- انسداد راه تنفسي هنگام خواب در اثر انسداد پشت حلق بهوسيله زبان كوچك و ساير بافتهاي نرم مجاور. اين حالت باعث ايجاد چرخه تكرارشونده خواب، حالت خفگي، از خواب پريدن، خوابآلودگي و خواب دوباره ميشود. اين چرخه اغلب در سراسر روز ادامه مييابد زيرا خواب نامناسب شبانه باعث خوابآلودگي مزمن ميگردد.
- خستگي شديد مزمن
علل ایجاد وقفه تنفسی هنگام خواب چیست؟
- ناشناخته (اغلب)
- انسداد راه هوايي بهخصوص در افراد چاق
- بيماريهاي مزمن دستگاه تنفس
- اختلالات دستگاه عصبي مركزي، نظير تومور مغزي، عفونتهاي ويروسي مغز يا سكته مغزي
چه عواملی افزایش دهنده خطر وقفه تنفسی هنگام خواب است؟
- استرس، از قبيل اضطراب يا افسردگي
- وجود فشار خون بالا، بيماريهاي قلبي ـ عروقي يا بيماريهاي شرياني
- سن بالا
- چاقي
- استعمال دخانيات
- سوء مصرف الكل
- مصرف داروهاي روانگردان
- كمكاري تيروييد
برای پیشگیری از وقفه تنفسی هنگام خواب چه باید کرد؟
در صورت وجود بيماريهاي زمينهاي فهرست شده در قسمت «علل»، بهمنظور كاهش احتمال شعلهور شدن اين اختلال تا حد امكان از عوامل افزايشدهنده خطر اجتناب كنيد.
آیا وقفه تنفسی هنگام خواب قابل درمان است؟
اقدامات درماني موجود در اين زمينه، غير از جراحي و كاهش وزن در افراد چاق، با هدف كنترل وقفه تنفسي هنگام خواب و نه علاج آن انجام ميگيرند. معمولاً پايبندي مادامالعمر به درمان لازم است.
عوارض ابتلا به وقفه تنفسی هنگام خواب چیست؟
- خوابآلودگي بيش از حد روزانه ناشي از بيخوابي شبانه ممكن است منجر به تصادفات، فقدان تمركز و توجه و كاهش بازده كاري گردد.
- آسيب دايمي مغزي ناشي از دورههاي مكرر كاهش اكسيژن مغزي
- نامنظمي ضربان قلب و نارسايي احتقاني قلب
پزشک برای درمان وقفه تنفسی هنگام خواب چه اقداماتی انجام می دهد؟
- مشاهده علايم توسط اطرافيان بيمار معمولاً اولين نشانه است. بررسيهاي تشخيصي طبي ممكن است شامل آزمايشهايي براي اندازهگيري ميزان اكسيژن خون، حركات قفسه سينه و جريان هوا از راه بيني؛ نوار مغزي (الكتروانسفالوگرافي ـ بررسي مغز بهوسيله اندازهگيري فعاليت الكتريكي آن [ امواج مغزي] )؛ و بررسي در يك آزمايشگاه خواب باشد.
- انتخاب نوع درمان بهشدت اختلال، هرگونه اختلال طبي ديگر، و سطح عملكرد روزانه فرد بستگي دارد.
- اگر وقفه تنفسي تنها هنگام خوابيدن به پشت ايجاد ميشود، يك توپ پينگپونگ يا توپ تنيس را به قسمت پشت لباس خواب بدوزيد. اين كار شما را مجبور ميكند كه در طي خواب در حالت به پهلو بمانيد.
- در جهت درمان مشكلات طبي زمينهاي، نظير اختلالات قلبي يا تنفسي بايد اقدام شود.
- از مصرف داروهايي نظير آرامبخشها، خوابآورها، باربيتوراتها، داروهاي مخدر و الكل بايد اجتناب شود. در مورد قطع مصرف داروهايي كه ممكن است باعث وقفه تنفسي هنگام خواب گردد با پزشك مشورت نماييد.
- برنامه كاهش وزن براي افراد داراي اضافه وزن توصيه ميشود.
- يك وسيله دنداني مخصوص ممكن است تجويز شود.
- برقراري فشار مثبت مداوم راه هوايي (CPAP) ـ بيمار در طي خواب يك دستگاه را بر روي بيني و دهان ميگذارد و از اين طريق، پمپ دستگاه هوا را با فشار به داخل مجاري بيني ميفرستد تا راه هوايي را باز نگه دارد. اين روش درمان مؤثري در بسياري از بيماران است.
- درمان جراحي بهندرت ممكن است توصيه گردد (برداشت لوزهها؛ ترميم ناحيه زبان كوچك، كام و حلق يا برقراري راه تنفسي بر روي ناي [ تراكئوستومي ] ).
برای درمان وقفه تنفسی هنگام خواب چه داروهایی تجویز می شود؟
براي اين اختلال معمولاً دارويي نياز نيست، با اين حال، پروتريپتيلين ممكن است در تعداد اندكي از بيماران براي كمك به كنترل خوابآلودگي روزانه سودمند باشد. مدروكسي پروژسترون ممكن است در مورد نشانگان كمبود تهويه ناشي از چاقي استفاده شود.
در چه صورت به پزشك مراجعه كنيم؟
- اگر شما احتمال ميدهيد كه دچار وقفه تنفسي هنگام خواب باشيد.
- اگر شما علايم وقفه تنفسي را در يكي از اعضاي خانواده تان مشاهده ميكنيد.
- تداوم يا تشديد وقفه تنفسي هنگام خواب پس از شروع درمان
منبع:
http://familydoctor.ir/fa/page/2302