_1.png)
سيلیکوز / تعریف، علائم، درمان
سيليكوز التهاب مزمن ريه‌ها ناشي از استنشاق غبار سيليكا (كوارتز). سيليكوز شايعترين نوع پنوموكونيوز (گروه از بيماري‌هاي ريوي ناشي از استنشاق غبارهاي برخي مواد معدني) است.
سیلیکوز
سيليكوز التهاب مزمن ريه‌ها ناشي از استنشاق غبار سيليكا (كوارتز). سيليكوز شايعترين نوع پنوموكونيوز (گروه از بيماري‌هاي ريوي ناشي از استنشاق غبارهاي برخي مواد معدني) است.
علایم شایع سیلیکوز چیست؟
در مراحل اوليه:
- كوتاهي نفس
- سرفه با خلط كم يا بدون خلط
- احساس ناخوشي عمومي
در مراحل پيشرفته:
- خواب نامنظم
بي‌اشتهايي
- درد سينه
خشونت صدا
- خلط خوني
- علايم نارسايي قلبي
- كبودي ناخن‌ها
علل ایجاد سیلیکوز چیست؟
استنشاق طولاني‌مدت ذرات ريز كريستال‌هاي آزاد سيليكا (دي‌اكسيد سيليكون). معمولاً اين عارضه به‌دنبال 30-20 سال مواجهه با غبارهاي مذكور ايجاد مي‌شود ولي در صورت مواجهه شديد ممكن است اين زمان كمتر از 10 سال باشد.
چه عواملی افزایش دهنده خطر سیلیکوز است؟
- مشاغلي نظير معدن‌كاري، سنگ‌بري، سفال‌گري، تراشكاري فلزات، حفر تونل و كار با دستگاه‌هاي ماسه بادي
- تغذيه نامطلوب
- استعمال دخانيات
برای پیشگیری از سیلیکوز چه باید کرد؟
- استفاده از ماسك محافظ يا هود هواكش در طي مواجهه با غبار سيليكا
- عدم استعمال دخانيات
- شركت در برنامه‌هاي ورزشي منظم براي مطلوب نگه داشتن وضعيت قلبي ـ ريوي
آیا سیلیکوز قابل درمان است؟
اين بيماري در حال حاضر غيرقابل علاج محسوب مي‌گردد. اين بيماري طول عمر را كاهش مي‌دهد. سيليكوز باعث اختلال ريوي پيشرونده مي‌گردد. با اين حال علايم بيماري با درمان قابل تسكين يا كنترل هستند. تحقيقات علمي درباره علل و درمان اين بيماري ادامه دارد و اين اميد وجود دارد كه درمان‌هايي مؤثر و در نهايت علاج‌بخش براي آن عرضه شوند.
عوارض ابتلا به سیلیکوز چیست؟
- سل (در مراحل پيشرفته سيليكوز)
- نارسايي قلبي ناشي از بيماري ريوي
- كلاپس ريه (خالي از هوا شدن قسمتي از ريه يا همه آن)
- پلوزري (التهاب پرده جنب)
- سرطان ريه
پزشک برای درمان سیلیکوز چه اقداماتی انجام می دهد؟
- بررسي‌هاي تشخيصي ممكن است شامل راديوگرافي سينه، آزمون‌هاي عملكرد ريه و برونكوسكوپي (عبور دادن يك وسيله بصري با چراغي در نوك آن از ناي و سپس نايژه‌ها به‌منظور مشاهده داخل آنها) باشد.
- درمان مؤثري براي سيليكوز شناخته نشده است.
اقدامات زير ممكن است به تخفيف علايم و جلوگيري از بروز عفونت‌هاي ريوي مكرر كمك كنند:
- اقدام به درمان طبي در مورد هرگونه عفونت ريوي شامل سرماخوردگي
- پيشگيري از ابتلا به عفونت‌ها با دوري كردن از اجتماعات و افراد دچار عفونت‌هاي تنفسي
- واكسيناسيون بر ضد آنفلوانزا و پنوموكوك
- نقل مكان به يك منطقه آب و هوايي گرم و خشك در صورت پيشرفته بودن بيماري
- فيزيوتراپي تنفسي (نظير سرفه كنترل‌شده) و تخليه ترشحات ريوي به پاكسازي ترشحات كمك مي‌كند. آموزش‌هاي طبي لازم در مورد اين اقدامات فيزيوتراپي بايد به بيمار ارايه شود.
- از يك دستگاه مرطوب‌كننده با بخار سرد براي رقيق كردن ترشحات ريوي و در نتيجه تخليه آسان‌تر ترشحات با سرفه استفاده كنيد. دستگاه مرطوب‌كننده را هر روز تميز كنيد.
برای درمان سیلیکوز چه داروهایی تجویز می شود؟
- آنتي‌بيوتيك‌ها براي عفونت‌ها
- داروهاي گشادكننده نايژه‌ها (انواع خوراكي يا استنشاقي) همراه استنشاق درماني (در ابتدا تحت نظارت متخصص مربوطه) جهت گشاد كردن لوله‌هاي نايژه‌اي تا حداكثر ميزان ممكن
- براي ناراحتي خفيف، استفاده از داروهاي بدون نسخه. نظير استامينوفن يا آسپيرين ممكن است كافي باشد.
در چه صورت به پزشك مراجعه كنيم؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي علايم سيليكوز باشد.
بروز موارد زير در طي درمان:
ـ تب
ـ تشديد درد سينه يا تنگي نفس
ـ خلط خوني
ـ كاهش وزن مداوم
ـ گيجي يا بيحالي
- اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه شده ايد. داروهاي تجويزي ممكن است با عوارض جانبي همراه باشند.
منبع:
http://familydoctor.ir/fa/page/2297