_1.png)
بيماری پنوموکونيوز / تعريف، علائم، درمان
پنوموكونيوز التهاب ريه ناشي از استنشاق غبارهاي صنعتي. استنشاق مداوم اين ذرات در طي سال‌ها ممكن است باعث ايجاد مناطق كوچك التهابي در يك يا هر دو ريه گردد. بافت جوشگاهي ايجاد شده در اثر التهاب ممكن است باعث كاهش خاصيت كشساني و انعطاف‌پذيري بافت ريه شود.
پنوموکونیوز
پنوموكونيوز التهاب ريه ناشي از استنشاق غبارهاي صنعتي. استنشاق مداوم اين ذرات در طي سال‌ها ممكن است باعث ايجاد مناطق كوچك التهابي در يك يا هر دو ريه گردد. بافت جوشگاهي ايجاد شده در اثر التهاب ممكن است باعث كاهش خاصيت كشساني و انعطاف‌پذيري بافت ريه شود. پنوموكونيوز مسري نيست. معمولاً قبل از ايجاد پنوموكونيوز حداقل 10 سال و گاهي تا 25 سال تماس با غبارهاي صنعتي وجود دارد.
علایم شایع پنوموكونيوز چیست؟
علايم مراحل اوليه:
- كوتاهي نفس
- سرفه با خلط اندك يا بدون خلط
- احساس ناخوشي عمومي
علايم مراحل پيشرفته:
- خواب نامنظم
- كاهش اشتها و كاهش وزن
- درد سينه
- خشونت صدا؛ سرفه خوني علايم نارسايي احتقاني قلب
- كبودي ناخن‌ها
- كدر شدن ريه‌ها (در عكس راديوگرافي)
چه عللی در بروز پنوموكونيوز نقش دارند؟ تماس با ذرات ريز غبارهاي صنعتي باعث ايجاد انواع مختلف پنوموكونيوز ذكر شده در ذيل مي‌شود:
- غبار زغال سنگ باعث ايجاد بيماري ريه سياه (پنوموكونيوز كارگران زغال سنگ يا آنتراكوز) مي‌شود.
- غبار بريليوم و تركيبات آن (كه در توليد لامپ‌هاي فلورسنت، سراميك و موادشيميايي استفاده مي‌شود) باعث بريليوز مي‌گردد.
- غبارهاي تالك، آهن، پنبه، الياف مصنوعي و آلومينيوم باعث نوعي نادري از پنوموكونيوز مي‌شوند.
- غبارهاي آزبست و سيليكا باعث آزبستوز و سيليكوز مي‌شوند.
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به پنوموكونيوز چیست؟
تغذيه نامطلوب
استعامل دخانيات؛ سوء مصرف الكل
مقدار غبارهاي استنشاق شده در طي سال‌ها
برای پیشگیری از ابتلا به پنوموكونيوز چه باید کرد؟
رعايت نكات ايمني در حين تماس با غبارهاي صنعتي، استفاده از ماسك محافظ يا هواكش مناسب، انجام راديوگرافي قفسه سينه سالي يك بار
خودداري از استعمال دخانيات
شركت در تمرينات ورزشي منظم جهت حفظ وضعيت قلبي ـ ريوي در حد مطلوب
دوري كردن از محرك‌هاي ريه مثلاً دوري از استنشاق ناخواسته دودسيگار ديگران يا غبارهاي صنعتي
آیا پنوموكونيوز قابل درمان است؟
اين بيماري در حال حاضر غيرقابل علاج محسوب مي‌گردد، ولي علايم آن با درمان قابل تسكين يا كنترل است. اين بيماري طول عمر را كاهش مي‌دهد ولي بسياري از اين بيماران تا دهه‌هاي هفتم و هشتم عمر زنده مي‌مانند.
عوارض ابتلا به پنوموكونيوز چیست؟
نارسايي احتقاني قلب
رويهم افتادگي ريه؛ پلورزي (التهاب پرده جنب)
سل ريوي در مراحل پيشرفته بيماري
سرطان
آزبستوز به همراه استعمال دخانيات، خطر ايجاد نوعي از سرطان ريه را به طور قابل توجهي افزايش مي‌دهد.
پزشک برای درمان پنوموكونيوز چه اقداماتی انجام می دهد؟
- بررسي‌هاي تشخيصي ممكن است شامل راديوگرافي قفسه سينه و آزمون‌هاي عملكرد ريه باشند.
- هدف از درمان، تسكين علايم و برطرف كردن عوارض است. اقدامات زير ممكن است سبب تسكين علايم و محافظت در برابر عفونت‌هاي ريوي مكرر گردد:
- اقدام به درمان طبي براي هرگونه عفونت تنفسي از جمله سرماخوردگي
- سكونت در مناطق آب‌وهوايي گرم و خشك در صورت پيشرفته بودن بيماري
- تخليه ترشحات نايژه‌اي v استفاده از يك دستگاه مرطوب‌كننده با بخار سرد جهت رقيق كردن ترشحات ريوي و در نتيجه آسان‌تر تخليه شدن آنها با سرفه. دستگاه مرطوب‌كننده را هر روز تميز كنيد.
- ترك استعمال دخانيات
برای درمان پنوموكونيوز چه داروهایی تجوییز می شود؟
آنتي‌بيوتيك‌ها در موارد وجود عفونت
داروهاي گشادكننده نايژه (استنشاقي يا خوراكي) به همراه استنشاق درماني (تحت نظارت يك فرد متخصص در اين زمينه) به منظور باز كردن لوله‌هاي نايژه تا حداكثر ميزان ممكن
براي ناراحتي خفيف، مصرف داروهاي بدون نسخه نظير استامينوفن يا آسپيرين ممكن است كافي باشد.
در چه صورت به پزشك مراجعه كنيم؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي علايم پنوموكونيوز باشيد.
بروز موارد زير در طي درمان:
ـ تب 3/38 درجه سانتيگراد يا بالاتر.
ـ تشديد درد سينه يا تنگي نفس
ـ خلط خوني
ـ كاهش وزن مداوم
- اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه شده ايد. داروهاي تجويزي ممكن است با عوارض جانبي همراه باشند.
منبع:
پزشک خانه شما :: www.familydoctor.ir